Η ΛΙΒΥΗ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ ΤΟΥΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΧΩΡΙΣ ΝΕΡΟ ΣΤΙΣ ΕΡΗΜΟΥΣ

Η Λιβύη εξαναγκάζει τους ανθρώπους που ενεργούν ως πρόσφυγες και μεταναστεύουν παράνομα να παραμένουν πέρα από τα χερσαία σύνορά της, σε απομακρυσμένες περιοχές ερήμων χωρίς νερό, σε «νεκρές ζώνες», σύμφωνα με έναν ειδικό του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα. 

Ο Μπέντζαμιν Λιούις από το Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, την Πέμπτη (27 Ιανουαρίου) δήλωσε : «Οι συμπεριφορές αυτές φαίνεται να συνδέονται με προσπάθειες ενίσχυσης της επιβολής των εξωτερικών συνόρων της Λιβύης, ώστε να αποτραπεί η τελική άφιξη μεταναστών στην Ευρώπη». 

Μιλώντας σε ευρωβουλευτές στην υποεπιτροπή για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο Λιούις είπε ότι οι απελάσεις πραγματοποιούνται από τη λιβυκή αρχή του υπουργείου Εσωτερικών για την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης, γνωστή και ως DCIM – «Τμήμα Καταπολέμησης της Παράνομης Μετανάστευσης». 

Το DCIM διαχειρίζεται επίσης μια σειρά από κέντρα κράτησης, όπου διαπιστώθηκαν πολυάριθμες κακοποιήσεις και υφίσταται σωρεία τεκμηριωμένων αναφορών περί βιασμών, δολοφονιών και εξαναγκαστικών εξαφανίσεων.

Ο Λιούις είπε επι πλέον: «Σύμφωνα με έναν Λίβυο αξιωματούχο, το DCIM τώρα -και παραθέτω αυτολεξεί τη δήλωση του αξιωματούχου : “απελαύνει περισσότερους ανθρώπους πιο γρήγορα από ποτέ”». 

Τα επίσημα στοιχεία του DCIM δείχνουν ότι 7.500 εκδιώχθηκαν από τα εξωτερικά χερσαία σύνορα της Λιβύης το 2019 και το 2020, πολλοί από την πόλη αλ – Κούφρα στη νοτιοανατολική Λιβύη, στο Τσαντ και το Σουδάν. 

Αλλά ο Λιούις λέει ότι οι πραγματικοί αριθμοί είναι πολύ μεγαλύτεροι, σημειώνοντας ότι πολλές περιπτώσεις περιλαμβάνουν παιδιά και γυναίκες που δικαιούνται προστασία βάσει του διεθνούς δικαίου. 

Ανέφερε : «Μερικοί έχουν απλώς εγκαταλειφθεί, ενώ άλλοι απήχθησαν και τους επαναδιαπραγματεύτηκαν στη Λιβύη ως θύματα σεξουαλικής βίας. Σημειώσαμε επίσης την αυξημένη παρουσία συνοριακών ταξιαρχιών ή, όπως αναφέρονται “μονάδων περιπολίας ερήμου”. Αυτές δραστηριοποιούνται κατά μήκος των χερσαίων συνόρων της Λιβύης, ιδιαίτερα στα δυτικά της χώρας, κοντά στην Αλγερία και την Τυνησία». 

Ο Λιούις είπε ότι υπάρχουν πάρα πολλά ερωτήματα γύρω από ποιο βαθμό η παράδοση οχημάτων, εξοπλισμού και άλλης τεχνολογίας από την ΕΕ στο DCIM και στο Λιβυκό Υπουργείο Εσωτερικών μπορεί τελικώς να έχει χρησιμοποιηθεί για την απέλαση των ανθρώπων. 

Πριν από δύο χρόνια, η Επιτροπή παρέδωσε 30 ισχυρά οχήματα παντός εδάφους στο Υπουργείο Εσωτερικών της Λιβύης για να βοηθήσει στη διαχείριση των συνόρων. 

Είναι γνωστό πως οι μονάδες ένοπλων πολιτοφυλακών δραστηριοποιούνται εντός του Υπουργείου Εσωτερικών της Λιβύης, καθώς και στο Υπουργείο Άμυνας. Επίσης, εκπρόσωποι της Επιτροπής έχουν συναντηθεί στο παρελθόν (25 του παρελθόντος Απριλίου), με δύο διοικητές της Λιβυκής Ακτοφυλακής στις Βρυξέλλες για να συζητήσουν τις ανάγκες των τελευταίων. 

Η Επιτροπή έχει παραδώσει λεωφορεία, ασθενοφόρα και περιπολικά σκάφη κλάσεως P150 στην Λιβυκή Ακτοφυλακή, η οποία πέρυσι αναχαίτισε στη θάλασσα και επέστρεψε περίπου 32.000 ανθρώπους. Μερικοί από αυτούς αναχαιτίσθηκαν πολύ επιθετικά στη ζώνη έρευνας και διάσωσης της Μάλτας, όπως διαπιστώθηκε το περασμένο καλοκαίρι. 

Μόνο τον περασμένο μήνα σημειώθηκαν επιπλέον 6.000 αναχαιτίσεις (!) , σύμφωνα με τον «Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης» (ΙΟΜ). Περίπου 12.000 μετανάστες βρίσκονται σήμερα φυλακισμένοι σε 27 κέντρα κράτησης της Λιβύης, θέτοντας με το παράδειγμά τους πολυποίκιλα ερωτήματα για την τύχη χιλιάδων άλλων. 

Η Σούκι Νάγκρα, η Βρετανοϊνδή Διευθύντρια της «Υπηρεσίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μεταβατικής Δικαιοσύνης και Κράτους Δικαίου» με την «Απστολή του ΟΗΕ στη Λιβύη» (UNSMIL) και επίσης εκπρόσωπος του «Γραφείου της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα» (UN OHCHR), είπε ξεκάθαρα ότι «πολλοί παράνομοι μετανάστες μπορεί να μαραζώνουν σε μυστικές ή παράνομες εγκαταστάσεις κράτησης που λειτουργούν από ένοπλες ομάδες». Επίσης, είπε, μιλώντας στους ευρωβουλευτές : «Συνολικά, υπήρξε μικρή έως καθόλου ευθύνη για αυτά τα εγκλήματα». 

Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Ένωση υπερασπίστηκε τον ρόλο της στη Λιβύη : Ο Ισπανός διπλωμάτης Χοσέ Αντόνιο Σαμπαντέλ, ο διορισμένος πρεσβευτής της ΕΕ στη Λιβύη δήλωσε: «Θέλουμε να αλλάξουμε ολόκληρο το σύστημα για να αναζητήσουμε εναλλακτικές λύσεις για την κράτηση». 

Σημείωσε ότι για πρώτη φορά ένας καταυλισμός για γυναίκες και παιδιά στη Λιβύη θα φυλάσσεται από γυναικείο προσωπικό, «το οποίο θα αποφύγει τουλάχιστον κάποιες από τις καταχρήσεις». Τόνισε επίσης ότι περισσότεροι από 65.000 άνθρωποι είτε έχουν μεταφερθεί οικειοθελώς από τη Λιβύη στις χώρες καταγωγής τους, είτε σε ασφαλές μέρος τα τελευταία πέντε χρόνια. Είπε στους ευρωβουλευτές «νομίζω ότι αυτός είναι ένας πολύ σημαντικός αριθμός !». 

Τα παραπάνω χαρακτηριστικά στοιχεία απηχούν την πολύπλευρη πολυπλοκότητα του ζητήματος της παράνομης μετανάστευσης και της αντιμετώπισής της, πέρα από τις επιτηδευμένα φτιασιδωμένες φλυαρίες και τα ανυπόστατα ευχολόγια των ποικίλων «ψευτοανθρωπιστών». 

Α. Κωνσταντίνου