ΟΥΚΡΑΝΙΑ – ΤΙ ΜΕΛΛΕΙ ΓΕΝΕΣΘΑΙ;

Ο Πρόεδρος Πούτιν ανεγνώρισεν την ανεξαρτησία των Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ

Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμηρ Πούτιν, σε ένα μακροσκελές και λεπτομερές τηλεοπτικό διάγγελμά του προς τον ρωσικό λαό και προς … φίλους και εχθρούς, το βράδυ της Δευτέρας, 21ης Φεβρουαρίου 2022, ανεκοίνωσεν την ειλημμένη απόφασή του να αναγνωρίσει ως ανεξάρτητες τις «Λαϊκές Δημοκρατίες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ».

Η απόφαση του Ρώσου Προέδρου προεκάλεσε τις έντονες αντιδράσεις της Δύσεως και καθιστά το ενδεχόμενον ενός πολέμου στην Ουκρανία να μην φαντάζει αδύνατον. Η αντίδραση της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κας Ούρσουλας φον ντερ Λάϊεν ήταν άμεση μετά το διάγγελμα του Προέδρου Πούτιν περί αναγνωρίσεως της ανεξαρτησίας των Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ. 

Η κα φον ντερ Λάϊεν ανήρτησεν αμέσως στο Twitter δήλωσή της περί καταφώρου παραβιάσεως του Διεθνούς Δικαίου, της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας και των συμφωνιών του Μινσκ, τονίζουσα εμφατικώς ότι «η Ευρώπη εκφράζει την αλληλεγγύη της στην Ουκρανία». Η καταγγέλουσα απεκάλεσεν τις Λαϊκές Δημοκρατίες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ «δύο αυτονομιστικά εδάφη στην Ουκρανία», ενώ ανέφερεν επίσης ότι « Η ΕΕ και οι εταίροι της θα αντιδράσουν με ενότητα, σταθερότητα και αποφασιστικότητα σε αλληλεγγύη με την Ουκρανία». 

Την ίδιαν ώρα οι φιλορώσοι κάτοικοι στο Ντονέτσκ εξήλθαν στις οδούς για να πανηγυρίσουν φρενήρως. 

Εξεχύθησαν εκτός των οικιών, πανηγυρίζοντες με ρωσικές σημαίες, βεγγαλικά και καπνογόνα, καθώς ο Πρόεδρος Πούτιν εκ μέρους της Ρωσικής Ομοσπονδίας ανεκοίνωσεν την αναγνώριση της ανεξαρτησίας των λαϊκών δημοκρατιών του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ.

Ο Πρόεδρος Πούτιν εδήλωσεν σήμερα στο Συμβούλιον Ασφαλείας της Ρωσίας ότι ο αμερικανός Πρόεδρος Τζο Μπάϊντεν ισχυρίσθη ότι δεν προτίθενται να δεχθούν στο ΝΑΤΟ την Ουκρανία «αύριον», αλλά ένα τέτοιο δικαιοστάσιον (moratorium) συνιστά απλώς την υλοποίηση των σχεδίων της Δυτικής Συμμαχίας και προφανώς όχι κάποιαν υποχώρηση προς την Ρωσικήν Ομοσπονδία. 

Ο Ρώσος Πρόεδρος εδήλωσεν διασαφηνίζων: «Για το ζήτημα αυτό συζητώ με τους συναδέλφους μου. Και ο αμερικανός συνάδελφός μου με διεβεβαίωσεν ότι δεν ετοιμάζονται να δεχθούν (στο ΝΑΤΟ) την Ουκρανία “αύριον”. Πολύ περισσότερον ότι είναι δυνατόν κάποιον είδους μορατόριουμ» και προσέθεν ότι το ΝΑΤΟ απλώς θεωρεί ότι η Ουκρανία δεν είναι ακόμη έτοιμη να ενταχθεί στην Συμμαχία. «Για τον λόγον αυτόν η απάντησή μου ήταν απλή:

Αυτό δεν αποτελεί παραχώρηση προς εμάς. Είναι απλώς υλοποίηση των σχεδίων σας ! Θεωρείτε ότι χρειάζεται να περιμένουμε και να προετοιμάσετε την Ουκρανία ώστε να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Ιδού λοιπόν ποίο είναι το μορατόριουμ. Όχι για εμάς, αλλά για εσάς κάνετε αυτό το μορατόριουμ».

Συμφώνως προς τον Ρώσον Πρόεδρο, σε περίπτωση που η Ουκρανία γίνει αποδεκτή στο ΝΑΤΟ, προφανώς θα αυξηθούν οι απειλές κατά της Ρωσίας, έτσι ανέφερεν : «Εάν η Ρωσία ευρεθεί αντιμέτωπος με μιαν τέτοιαν απειλήν, όπως η ένταξη της Ουκρανίας στην Βορειοατλαντικήν Συμμαχία, οι απειλές για την χώρα μας θα αυξηθούν». 

Συνεπώς ο Πούτιν έπραξεν ουσιαστικώς αυτό που είχεν προαναγγείλει κατά την συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας και για το οποίον (συμφώνως προς διεθνή ΜΜΕ) είχεν ενημερώσει Ευρωπαίους ηγέτες πριν το ανακοινώσει, προξενών διπλωματικόν πυρετόν. 

Όντως η κίνηση του Ρώσου Προέδρου είναι εξόχως τολμηρά, καθώς η εύθραυστος και ανισόρροπος κατάσταση στην Ουκρανία φαίνεται ότι καθίσταται ανεπίστροφος, οπότε το ενδεχόμενον ενός πολέμου σε ευρωπαϊκό έδαφος παύει να είναι ανέφικτος εφιαλτική φαντασίωση. 

Οι ελεγχόμενες από φιλορώσους αυτονομιστές περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ (γνωστές συνολικώς ως Ντονμπάς), απεσχίσθησαν από την διοίκηση της ουκρανικής κυβερνήσεως το 2014 και αυτοανεκηρύχθησαν τολμηρώς ως ανεξάρτητες «Λαϊκές Δημοκρατίες», μέχρι σήμερον μη αναγνωρισθείσες από οιανδήποτε άλλην χώρα. 

Η Ρωσία ηρνήθη κατ΄επανάληψη ότι είχεν οιονδήποτε ρόλον στη σοβούσα σύρραξη, αλλά πιθανολογείται ευλόγως ότι εστήριξεν ποικιλοτρόπως τους αυτονομιστές (μεταξύ άλλων με κρυφή στρατιωτική υποστήριξη, ικανήν οικονομική βοήθεια, προμήθειαν δωρεάν εμβολίων κατά της Covid-19, καθώς και έκδοση ρωσικών διαβατηρίων για τους περίπου 800.000 κατοίκους των Λαϊκών Δημοκρατιών). 

Μέχρι σήμερον η Μόσχα έχει αρνηθεί επιμόνως και κατηγορηματικώς ότι σχεδιάζει εισβολή στην Ουκρανία. 

Με την δηλωθείσα αναγνώριση της ανεξαρτησίας, η Ρωσία για πρώτην φορά δηλώνει εμπράκτως ότι ουσιαστικώς δεν θεωρεί πλέον το Ντονμπάς τμήμα της Ουκρανίας. Ως εκ τούτου ανοίγει για την Μόσχα ο δρόμος να στείλει στρατιωτικές δυνάμεις στις αποσχισθείσες περιοχές, επικαλουμένη το επιχείρημα ότι παρεμβαίνει προστατευτικώς ως σύμμαχος απέναντι στην Ουκρανία, ώστε να υποστηρίξει τις άρτι ανεξαρτητοποιηθείσες δημοκρατίες.

Προ μηνός, ο Ρώσος βουλευτής του κόμματος «Ηνωμένη Ρωσία» και Πρώτος Αναπληρωτής Πρωθυπουργός της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ Αλεξάντερ Γιούρεβιτς Μποροντάϊ, είχεν δηλώσει τον περασμένον μήνα στο πρακτορείον Reuters ότι, οι αυτονομιστές του Ντονμπάς θα ημπορούσαν ανεξαρτητοποιούμενοι «να στραφούν εν συνεχεία στην Ρωσία ώστε να τους βοηθήσει» να πάρουν τον έλεγχον περιοχών του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ ευρισκομένων ακόμη υπό τον έλεγχον ουκρανικών δυνάμεων. 

Προφανώς η αναγνώριση της ανεξαρτησίας των «Λαϊκών Δημοκρατιών του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ» θέτει ουσιαστικώς οριστικόν τέλος στις «Συμφωνίες του Μινσκ», (που προέβλεπαν μεγάλον βαθμόν αυτονομίας των δύο εν λόγω περιοχών της ανατολικής Ουκρανίας), οι οποίες παρά το ότι δεν εφηρμόσθησαν αντιμετωπίζοντο υφ’ όλων (συμπεριλαμβανομένων και των Ρώσων) ως η καλυτέρα πιθανότης για την επίλυση της ουκρανικής κρίσεως. 

Από αρκετών μηνών οι Δυτικές χώρες προειδοποίουν το Κρεμλίνον ότι οιαδήποτε εισβολή ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων στο ουκρανικόν έδαφος θα επέφερεν αυτομάτως μίαν ισχυράν απάντηση, προφανώς και πρωτίστως συμπεριλαμβανομένης της επιβολής λίαν αυστηρών οικονομικών κυρώσεων. 

Ειδικότερον, ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν εδήλωσεν την προηγουμένην εβδομάδα ότι η ρωσική αναγνώριση των αυτονομιστικών δημοκρατιών θα απήτει μίαν «άμεσον και ισχυρά» απάντηση από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους της και ότι : «… θα υπενόμευεν περαιτέρω την κυριαρχίαν και την εδαφικήν ακεραιότητα της Ουκρανίας, θα συνίστα κατάφωρον παραβίαση του διεθνούς δικαίου και θα έθετεν υπό περαιτέρω αμφισβήτηση την δέσμευση της Ρωσίας, πως θα εξακολουθήσει εμπλεκομένη στις διπλωματικές προσπάθειες εξευρέσεως ειρηνικής επιλύσεως αυτής της κρίσεως». 

Αμέσως μετά τον αιφνιδιασμόν του Προέδρου Πούτιν, ο Αμερικανός ομόλογός του είχεν μακρά (τριακονταπεντάλεπτον) τηλεφωνικήν επικοινωνία με τον Ουκρανό Πρόεδρον Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Αυτός έγραψεν σε ανάρτησή του στο Twitter, ολίγον προ της ενάρξεως της συνεδριάσεως του ουκρανικού «Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας και Αμύνης» : «Συζητήσαμε τις εξελίξεις των τελευταίων ωρών με τον Πρόεδρον των Ηνωμένων Πολιτειών»,. 

Ολίγες ώρες μετά το διάγγελμα Πούτιν, για την αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, η Εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Τζένιφερ “Τζεν” Ρενέ Ψάκι, ανακοίνωσε ότι ο Τζο Μπάϊντεν θα εκδώσει συντόμως «Εκτελεστικόν Διάταγμα», με το οποίον θα απαγορεύει επενδύσεις, εμπόριον και χρηματοδότηση από Αμερικανούς πολίτες προς ή από τις ανωτέρω περιοχές….. «της Ουκρανίας.» 

Στο πρόσφατον παρελθόν η Ρωσία ανεγνώρισεν την ανεξαρτησίαν της Αμπχαζίας και της Νοτίου Οσσετίας, περιοχών που απεσχίσθησαν από την Γεωργία, μετά τον πόλεμον του 2008. Τους παρείχεν εκτενεστάτη δημοσιονομικήν υποστήριξη και παρέσχε ρωσικήν υπηκοότητα στους κατοίκους, ενώ εγκατέστησεν σε αυτά τα εδάφη χιλιάδες στρατιώτες «δυνάμεων προστασίας». 

Στην περίπτωση της Γεωργίας, η Ρωσία εξεμεταλλεύθη αριστοτεχνικώς την αναγνώριση της ανεξαρτησίας της Αμπχαζίας και της Νοτίου Οσσετίας ώστε να δικαιολογήσει την απεριόριστον στρατιωτικήν παρουσία της εκεί ματαιούσα έτσι τις γεωργιανές φιλοδοξίες εντάξεως στο ΝΑΤΟ. Πιθανότατα θα επιδιώξει κάτι ανάλογον με την «δυτικίζουσα» και οχληρά Ουκρανία. 

Τώρα, εκτιμάται ότι πιθανότατα η Μόσχα θα ευρεθεί αντιμέτωπος με πολύπλευρες κυρώσεις και εμφατική διεθνή καταδίκη για την εγκατάλειψη της διαδικασίας του Μινσκ, καθώς επί μείζον χρονικόν διάστημα διεκήρυσσε εμφατικώς και επιμόνως ότι ήταν δεσμευμένη σε αυτήν. Παραλλήλως, θα φέρεται από την δυτικοτραφή και δυτικόστροφο «Διεθνή Κοινότητα» ως απολύτως υπεύθυνος για δύο περιοχές που ευρίσκονται κατεστραμμένες από έναν οκταετή πόλεμον και χρήζουσες πελωρίας οικονομικής βοηθείας. 

Ο Ρώσος Πρόεδρος, στο διάγγελμά του, εδήλωσεν, ότι οι ηγέτες της Ουκρανίας θέλουν όλα τα καλά από την Ρωσία «χωρίς αυτοί να έχουν καμίαν υποχρέωση». Επίσης εκατηγόρησεν την Ουκρανία για κλοπήν του ρωσικού φυσικού αερίου κατά το παρελθόν και για την χρήση της ενεργείας ώστε να εκβιάσει την Ρωσία, ενώ κατήγγειλε και την «αύξηση των νεοναζί» στην Ουκρανία. 

«Είδαμε ένα μείγμα νεοναζισμού και υπερεθνικισμού στην Ουκρανία. Έκαμαν επιθέσεις εναντίον της Ρωσίας. Αντέγραψαν ξένα πρότυπα που δεν έχουν σχέση με την ουκρανικήν πραγματικότητα, για να κερδίσει η πλουτοκρατία της Ουκρανίας. Οι Ουκρανοί ολιγάρχες αφήμαξαν δισεκατομμύρια δολάρια, έκλεψαν την Ρωσία και προσεταιρίσθησαν την Δύση. Ετιμώρουν ανθρώπους που ήθελαν την συνεργασία με την Ρωσία». 

Εδήλωσεν επίσης : «Η Ουκρανία δεν είχε ποτέ την παράδοση ενός γνησίου κράτους. Η σύγχρονη Ουκρανία είναι δημιούργημα των Μπολσεβίκων από την εποχή του Λένιν. Η Ανατολική Ουκρανία είναι αρχαία ρωσική γη. Η Ουκρανία είναι αναπόσπαστον μέρος της ιστορίας μας ! Οι Μπολσεβίκοι ήθελαν να παραμείνουν στην εξουσία με οποιοδήποτε κόστος, συμπεριλαμβανομένης της Συνθήκης του Μπρεστ-Λιτόφσκ και της ικανοποιήσεως κάθε επιθυμίας των εθνικιστών. Ο αρχηγός των Μπολσεβίκων Βλαδίμηρος Λένιν προκάλεσε μειονεκτήματα στη Ρωσία, δημιουργών το κράτος της Ουκρανίας. Ο Λένιν παρέδωσεn το Ντόνμπας στην δικαιοδοσία της Ουκρανίας. Οι Μπολσεβίκοι κυριολεκτικώς “συνεπίεσαν” το Ντονμπάς στην Ουκρανία» 

Σε άλλο σημείο του διαγγέλματός του ο Ρώσος πρόεδρος είπεν : «Είμεθα έτοιμοι να δείξουμε τι σημαίνει μια γνήσια αποκομμουνιστικοποίηση» και εσυνέχισεν: «Όταν μας εζήτησαν βοήθεια, η Ρωσία εβοήθησεν την Ουκρανία. Τους εδώσαμε δάνεια, περίπου 250 δισεκατομμύρια δολάρια. Η Ρωσία ανέλαβεν όλο το βάρος να πληρώσει το εξωτερικόν χρέος της Σοβιετικής Ενώσεως». 

Επίσης ανέφερεν: «Η Ουκρανία είναι μια αποικία των ΗΠΑ με ένα καθεστώς “μαριονέτα”. Οι ουκρανικές αρχές έχουν μολυνθεί από τον ιόν του εθνικισμού και της διαφθοράς. Οι Ουκρανοί ολιγάρχες υπεκίνησαν τις διαδηλώσεις στην πλατεία του Μαϊντάν το 2014. Τότε η υποστήριξη των ΗΠΑ προς τους ηγέτες της αντιπολιτεύσεως, ήταν μεγάλη. Έχουμε στοιχεία. Η εξέγερση του Μαϊντάν ωδήγησεν την Ουκρανία σε ένα αδιέξοδο, την εξώθησεν σε έναν εμφύλιο πόλεμο. Υπάρχουν διχασμένες περιοχές. Κάποιες περιοχές δεν έχουν λεφτά να επιζήσουν, πρέπει να επιζήσουν». 

Κατόπιν εδήλωσεν : «Η Κριμαία έλαβε την απόφαση της να είναι με την Ρωσικήν Ομοσπονδία» και συνεπλήρωσεν εμφατικώς: «Εάν η Ουκρανία αποκτήσει Όπλα Μαζικής Καταστροφής, η παγκόσμιος κατάσταση θα αλλάξει δραστικώς, δεν ημπορούμε να το αγνοούμε αυτό. Θέλουν να κατασκοπεύουν την Ρωσία από την Ουκρανία. Θέλουν να αυξήσουν το νατοϊκό εκστρατευτικό σώμα στην Ουκρανία. Το ΝΑΤΟ χρησιμοποιεί τα λιμάνια της Ουκρανίας». 

Και επί πλέον : «Η Ουκρανία έχει πυρηνική τεχνογνωσία από την σοβιετικήν εποχή. Το τελευταίον διάστημα η Ουκρανία έχει πλημμυρίσει με όπλα δυτικών και εκπαιδευτές του ΝΑΤΟ είναι μονίμως παρόντες σε στρατιωτικές ασκήσεις στην Ουκρανία. Έχουν ανερυθριάστως μετατρέψει την Ουκρανία σε θέατρο πολεμικών επιχειρήσεων. Αμερικανικά drones κατασκοπεύουν διαρκώς την Ρωσία. Όλα αυτά είναι το προκάλυμμα για μια ταχείαν ανάπτυξη δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία. Μας είχαν υποσχεθεί ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί. Συνέβη το αντίθετον. 

Οι Νατοϊκοί επεκτείνονται συνεχώς, είμεθα βέβαιοι ότι έχει ληφθεί απόφαση περαιτέρω επεκτάσεως προς Ανατολάς. Αμερικανικά έγγραφα παρουσιάζουν το στρατηγικό σχέδιον για το δικαίωμα των προληπτικών επιθέσεων. Οι υποδομές του ΝΑΤΟ έχουν φθάσει στα Ρωσικά σύνορα. Η απόφαση για την είσοδο της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ έχει ληφθεί εδώ και καιρό»,

Και εσυνέχισεν: «Προσπαθούν να μας εκβιάσουν με την απειλήν κυρώσεων, ημπορεί να την επιβάλλουν, δεν θα ημπορέσουν όμως να συγκρατήσουν την ανάπτυξη της Ρωσίας. Εάν επεκταθεί το ΝΑΤΟ ο φόβος μιας αιφνιδίας επιθέσεως εναντίον της χώρας μας αυξάνεται σημαντικώς. Η βασική εξέδρα για την επίθεση εναντίον της Ρωσίας θα είναι η Ουκρανία : Πολλά αεροδρόμια έχουν οικοδομηθεί κοντά στα σύνορα μας. Οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει μία σειρά επιθετικών πυραύλων. Το ΝΑΤΟ ηδιαφόρησεν πλήρως για τις ανησυχίες μας. Όλες τα αιτήματά μας αναφορικώς με την ασφάλεια μας, τα απέρριψαν. Θέλουν να επιβάλλουν κυρώσεις δίχως καμίαν δικαιολογία. 

Να πλήξουν την εθνικήν μας κυριαρχία. Θέλουν να διεξάγουν έναν ακαριαίο πόλεμο με πολλά θύματα. Κάθε ημέρα βομβαρδίζουν οικισμούς στο Ντονμπάς.»

Το διάγγελμα Πούτιν είχεν διάρκεια περίπου μίας ώρας και ο Ρώσος Πρόεδρος είπεν ότι είναι βέβαιος πως έχει τη στήριξη των Ρώσων πολιτών για την απόφασή του και κατέληξεν ότι αναγνωρίζει την ανεξαρτησία του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, περιοχών του Ντονμπάς οι οποίες τελούν υπό τον έλεγχον των ρωσοφώνων αυτονομιστών. Ετελείωσε το διάγγελμα λέγων : «Αναγνωρίζω την ανεξαρτησίαν της Δημοκρατίας του Ντονέτσκ και της Δημοκρατίας του Λουγκάνσκ. Θα έπρεπε να το είχα πράξει από καιρό !» 

Ολίγον μετά το διάγγελμα του, ο Πρόεδρος διέταξεν τον ρωσικόν στρατό να «διασφαλίσει την ειρήνη» στις δύο ανεξαρτητοποιηθείσες περιοχές. Έδωσεν εντολή στο ρωσικόν Υπουργείον Αμύνης να στείλει «ειρηνευτές» στο Ντονμπάς, ενώ ενέτειλε και το Υπουργείον Εξωτερικών να δημιουργήσει πάραυτα διπλωματικές σχέσεις τόσον με τη «Λαϊκήν Δημοκρατία του Ντονέτσκ» όσο και με την «Λαϊκήν Δημοκρατία του Λουγκάνσκ». 

Α. Κωνσταντίνου