ΜΕΤΑ-ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΑ: Τεχνητοί εγκέφαλοι και μηχανικά σώματα

Μέρος 1

Πριν απωλέσουμε ολοσχερώς τον νου μας βυθιζόμενοι σε παράδοξα και σαγηνευτικά μετανθρωπιστικά όνειρα, ας ερευνήσουμε την πραγματικήν τεχνολογία. Το σημερινό συναφές τοπίον βυθίζεται και ανυψούται με την γενετική μηχανική, την νευρολογικήν ενίσχυση, την αυξητικήν των «αυτοματοποιημένων κυβερνητικών οργανισμών» – cyborgs που ενισχύουν ή διευρύνουν τις δυνατότητές τους χρησιμοποιούντες τεχνολογικά μέσα, την ρομποτική και την τεχνητή νοημοσύνη. Αυτά τα εγχειρήματα έχουν εκκινήσει εδώ και πολλά χρόνια και μόνον τώρα εμφανίζουν καρποφορίαν. Επί δεκαετίες, οι επιστήμονες ήσαν σε θέση να μεταλλάξουν γονίδια και να διεγείρουν ηλεκτρικώς τον ανθρώπινον εγκέφαλο, όσον αδεξίως και αν διενηργούντο αυτά τα δρώμενα. Τα πρωτόγονα ρομπότ και τα συστήματα υπολογιστών είναι παλαιότερα από πολλούς ανθρώπους οι οποίοι διαβάζουν τώρα το παρόν κείμενο.

Ο άνθρωπος είναι το ρομπότ – φορεύς ενός μεγάλου εγκεφάλου, ενσυνειδήτου πως είναι συνειδητός. Ένα ρομπότ που έχει σχεδιασθεί για να ανακαλύψει το κύκλωμα το οποίον προγραμματίζει την συμπεριφοράν του. Το νευρικόν σύστημα είναι το όργανον της συνειδήσεως. Όταν η ανθρωπότης ανεκάλυψεν την λειτουργίαν και τις άπειρες ικανότητες του νευρικού συστήματος, επραγματοποιήθη μία μετάλλαξη: Η μεταμόρφωση από την γηίνη ζωή των προνυμφών σε ένα υψηλότερο πεπρωμένο.

 Timothy Francis Leary ⁰ (1973)

Οι σπόροι του μέλλοντος εφυτεύθησαν από πολλού. Ας μην χαθούν λοιπόν ανάμεσα στα ζιζάνια ή σε σκοτεινές και δόλιες σκοπιμότητες.

Η πράγματι τελευταία λέξη της τεχνολογίας είναι συχνάκις τα μάλιστα υπερβολική και επομένως ασαφής και δυσδιάκριτος. Οι ενθουσιώδεις και παροξυντικές φαντασίες είναι επιρρεπείς σε ποικίλα παραληρήματα. Τα «ιπτάμενα αυτοκίνητα» και η «ψυχρά σύντηξη» ¹ ευρίσκονται συνεχώς εγγύτατα προς εμάς, μόλις «οπίσω από την επομένη γωνία». Ωστόσον, εκτός από τα αποτυχημένα, άσχημα και αντιλειτουργικά πρωτότυπα και τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας που δεν οδηγουν πουθενά, αυτές οι σαγηνευτικές φανταστικές υποσχέσεις δεν φαίνεται να υλοποιούνται ποτέ. Ως χαρακτηριστικόν παράδειγμα μιας ολότελα αστείας αναλόγου απεικονίσεως, ο διάσημος ομογενής μας στις ΗΠΑ Πήτερ Διαμαντής ² εξεκίνησεν το βιβλίον του «Το μέλλον είναι ταχύτερον από ό, τι νομίζετε. Συγκλίνουσες τεχνολογίες μετασχηματίζουν τις επιχειρήσεις, τις βιομηχανίες και τις ζωές μας» («The Future is Faster Than You Think How. Converging Technologies Are Transforming Business, Industries and Our Lives», εκδόσεις Simon & Schuster, Νέα Υόρκη, 2020) παραθέτων δηλώσεις του Τζέφ Χόλντεν (Jeff Holden)³, τότε διευθυντή προϊόντων της Uber,  ο οποίος τον Μάϊον του 2018 προέβλεπε την χρήση ….ιπταμένων αυτοκινήτων  μέχρι το 2023 !

Ακούμε διαρκώς παραλλαγές από τις ίδιες υπερβολές γύρω από το Μετασύμπαν, τα αυτοοδηγούμενα οχήματα, τις αντικαρκινικές θεραπείες, τα νανοειδή ρομπότ (ή νανομπότ) και την κβαντικήν υπολογιστικήν, οπότε όντως έχουμε κουρασθεί τόσον από τις ακατάπαυστες συναφείς ανοησίες, ώστε καθίσταται εύκολο να λησμονήσουμε πως μια πραγματική ανακάλυψη ημπορεί να αλλάξει τα πάντα. Μόλις εμφανισθεί ένα πράγματι αποτελεσματικό πρωτότυπον, τείνει να αναπαράγεται ταχέως ! Παράδειγμα για «του λόγου το ασφαλές» : Συμφώνως προς το «Εθνικόν Μουσείον Αμερικανικής Ιστορίας», «Από το 1939-1941 επωλήθησαν περίπου 7.000 τηλεοπτικές συσκευές. Αυτή η νέα τεχνολογία ήταν τότε απρόσιτος για τους περισσοτέρους Αμερικανούς, καθώς τα κόστη των συσκευών  εκυμαίνοντο από 200-600 δολλάρια».Οι τηλεοπτικές συσκευές «Έγιναν διαθέσιμες σε ολόκληρη την χώρα μόνον μετά τον Δεύτερον Παγκόσμιον Πόλεμο». Ολίγον αργότερον, εκατομμύρια συσκευών διεσπάρησαν στα  αμερικανικά καθιστικά.

Από την άλλη, διάφορα ιδρύματα όντως διαθέτουν και επεξεργάζονται τεχνολογίες αιχμής κρυμμένες σε εργαστήρια μυστικών ερευνών. Κάποιος μόνον να φαντασθεί ημπορεί τι αποκρύπτεται οπίσω από το παραπέτασμα του …. στερεοτυπικού παθιασμένου «τρελλού καθηγητή». Πολλοί ενοχλητικοί και επίμονοι πωλητές (ως χαρακτηριστικόν τους παράδειγμα έχουμε τους ποικίλους κατά καιρούς τηλε-βιβλιοπώλες) κερδοσκοπούν πράττοντες ακριβώς αυτό, εκθέτοντες πλοκές επιστημονικής φαντασίας τις οποίες πωλούν ως αποκαλυφθείσες «μυστικές τεχνολογικές εκθέσεις». Το δρώμενον αυτό ημπορεί μεν να είναι απεχθές και αρπακτικόν, αλλά είναι επίσης …. αρκούντως κερδοφόρον. Σημειωτέον πως μερικοί μωρόπιστοι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να πληρώσουν αρκετά χρήματα για να κυνηγήσουν ένα ανύπαρκτον μυθικόν θαλάσσιον τέρας και δη …. στα πέρατα  μιας επιπέδου και όχι σφαιρικής γης !

Παρ’ όλα ταύτα, αυτά τα μυστικά προγράμματα υπάρχουν πράγματι. Δυνάμεθα να τους ρίψουμε μιαν περιστασιακή ματιά όταν εγείρεται ένας θαραλέος καταγγέλλων, φέρων συναφείς περί του ζητήματος αποδείξεις. Ο Αμερικανός Έντουαρντ Τζόζεφ Σνόουντεν (Edward Joseph Snowden), τεχνικός (διαχειριστής συστημάτων) που ειργάζετο, βάσει συμβολαίου, για την NSA («Εθνικήν Υπηρεσίαν Ασφαλείας» των ΗΠΑ) και την CIA, απεκάλυψεν ότι η NSA είχε συνεργασθεί εκτενώς με την Big Tech⁴ για να κατασκοπεύει ολόκληρον τον πλανήτη. Αυτή ήταν για το κατεστημένο μια καταστροφική αποκάλυψη, έστω και ουσιαστικώς εάν δεν έπαυσεν τίποτα. Στην συνέχειαν, είχαμε τον Κατζούν – Γαλλοκαναδόν, μηχανικόν ηλεκτρονικών υπολογιστών και λογισμικού της Google, (απολυθέντα το 2022),  ιερέα και αυτόκλητον ηθικoλόγον κριτήν της Τεχνητής Νοημοσύνης *Artificial Intelligence – ΑI), Μπλέηκ Λεμουάν (Blake Lemoine), ο οποίος κατήγγειλεν δημοσία ότι το chatbot⁵  LaMDA (Language Model for Dialogue Applications – «Γλωσσικόν Πρότυπο για Εφαρμογές Διαλόγου») της Google….έχει αισθήματα, είναι «ευαίσθητον». Μάλιστα, ο Λεμουάν (απόφοιτος του Πανεπιστημίου Λαφαγιέτ της Λουιζιάνα) επέμεινεν ότι το εν λόγω λογισμικόν «έχει ψυχή και φοβάται το θάνατο». Στην επίσημον απάντησή της, η Google τον εκατηγόρησε ότι «έπινε το Kool-Aid»⁶. Με την πάροδον του χρόνου θα ιδούμε ποία άποψη εκ των δύο αληθεύει.

Ο οποιοσδήποτε τεχνικός αναλυτής ευρίκεται καθηλωμένος μεταξύ υπερβολής και απολύτου μυστικότητος. Ακόμη και όταν η «διαφημιστική εκστρατεία» της υπερβολής  καταστεί ένα πραγματικόν προϊόν ή αποκαλύπτεται ένα μυστικόν έργον, η τρέχουσα τεχνολογία υπερβαίνεται τάχιστα από τις περαιτέρω εξελίξεις. Είναι δύσκολο για έναν νηφάλιον παρατηρητή να επιμείνει και να συνεχίσει. Όπως και να έχει όμως, μερικά στιγμιότυπα μας δίδουν κάποιαν αμυδρά ιδέα για το πού ευρισκόμεθα και πού ημπορούμε να πάμε. Μελετάμε και ερευνούμε το παγκόσμιο δρώμενο επί δεκαετίες. Συνεπώς, θα ιδούμε ποίοι σπόροι βλαστάνουν και ποίοι χάνονται.

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

0. Ο Τίμοθι Φράνσις Λίρι (1920 – 1996), ήταν Αμερικανός ψυχολόγος και συγγραφεύς, γνωστός ως υπέρμαχος της ερεύνης και της χρήσεως του διαιθυλαμιδίου του λυσεργικού οξέος (LSD).

1. Η ψυχρά σύντηξη είναι ένας υποθετικός τύπος πυρηνικής αντιδράσεως που θα συνέβαινε σε θερμοκρασίαν δωματίου ή εγγύς αυτής. Αντιπαραβάλλεται εντόνως με την «θερμήνσύντηξη» που είναι γνωστόν ότι λαμβάνει χώρα εντός των άστρων και τεχνητώς σε βόμβες υδρογόνου και πρωτοτύπους αντιδραστήρες συντήξεως, υπό τεραστίαν πίεση και σε θερμοκρασίες εκατομμυρίων βαθμών. Επίσης διακρίνεται από την σύντηξη που καταλύεται από μιόνια(θεωρητικώς εφικτήν). Επί του παρόντος δεν υπάρχει αποδεκτό θεωρητικό μοντέλο που να επιτρέπει την εμφάνιση ψυχράς συντήξεως.Το 1989, οι ηλεκτροχημικοί, Μάρτιν Φλάϊσμαν (Martin Fleischmann) και Στάνλεϋ Πονς (Stanley Pons), ανέφεραν ότι η συσκευή τους είχε παράγει ανώμαλο θερμότητα («υπερβολικήν θερμότητα») ενός μεγέθους που ηψήφει άλλην εξήγηση εκτός εκείνην των πυρηνικών διεργασιών. Ανέφεραν περαιτέρω την μέτρηση μικρών ποσοτήτων υποπροϊόντων πυρηνικής αντιδράσεως, συμπεριλαμβανομένων νετρονίων και τριτίου. Το μικρόν επιτραπέζιον πείραμα περιελάμβανε ηλεκτρολύση βαρέως ύδατος στην επιφάνειαν ενός ηλεκτροδίου παλλαδίου (PD). Τα αποτελέσματα έλαβαν ευρείαν προσοχή στα μέσα ενημερώσεως και εγέννησαν ελπίδες για μιαν ευθηνή και άφθονον πηγή ενεργείας.

2. Ο πολυπράγμων Πήτερ Διαμαντής (Peter Diamandis, γεννηθείς το 1961) είναι Ελληνοαμερικανός μηχανικός αεροναυπηγός, ιατρός και επιχειρηματίας, γνωστότερος ως ιδρυτής και πρόεδρος του ιδρύματος «X Prize Foundation», ως συνιδρυτής του Singularity University στην Σίλικον Βάλεϊ και ως ένας από τους συγγραφείς πολύ επιτυχημένων σε πωλήσεις βιβλίων.

3. Ο Jeff Holden (γεννηθείς το 1976) είναι Αμερικανός ηλεκτρονικός μηχανικός, ιδρυτής των «Ατομικών Μηχανών» (Developer of robotic manufacturing machines designed to create a new class of micro–electromechanical / MEMS devices) και πρώην διευθυντής  προϊόντων στην πασίγνωστον εταιρεία Uber. Εσπούδασεν την «επίστήμη των υπολογιστών και δεδομένων» στο Πανεπιστήμιον Urbana του Ιλλινόϊ. Ο Holden ίδρυσεν την Προηγμένη Ομάδα Τεχνολογίας, η οποία ανέπτυξε την τεχνολογίαν αυτο-οδηγήσεως της Uber, καθωδήγησεν την ανάπτυξη της Uber Eats και επρωτοστάτησεν στην πρωτοβουλία Αστικής Εναερίου Μεταφοράς «Uber Elevate».

4.Η «Big Tech», γνωστή και ως «Tech Giants» ή «Tech Titans», είναι οι μεγαλύτερες εταιρείες πληροφορικής στον κόσμον. Η έννοια της Big Tech είναι παρομοία με την ομαδοποίηση κυριάρχων  εταιρειών σε άλλους τομείς. Συνήθως αναφέρεται στις εταιρείες τεχνολογίας «Πέντε Μεγάλοι» – Big Five : Alphabet, Amazon, Apple, Meta και Microsoft. ή στους «Υπερόχους Επτά», οι οποίοι περιλαμβάνουν επι πλέον των πέντε την Nvidia και την Tesla.

5. Το Chatbot («προσομοιωτής – αναζητητής συνομιλίας») είναι μια εφαρμογή λογισμικού ή μια διεπαφή διαδικτυακού ιστού, που έχει σχεδιασθεί για να μιμείται την ανθρωπίνη συνομιλία μέσω αλληλεπιδράσεων κειμένου ή φωνής. Ημπορεί να μιμείται επιτυχώς τον ανθρώπινο γραπτόν και προφορικόν λόγο.

6. «Πόση του Kool–Aid» σημαίνει πίστη και αποδοχή μιας θανατηφόρου, διατεταραγμένης ή ανοήτου ιδεολογίας ή εννοίας που βασίζεται μόνο στην υπερβολικήν εξουδετέρωση ενός άλλου. Η έκφραση χρησιμοποιείται επίσης αναφερομένη σε ένα άτομο που έχει εσφαλμένως πίστη σε μιαν πιθανώς μοιραίαν ή επικίνδυνον ιδέα λόγω των πιθανολογουμένων εξ αυτής υψηλών ανταμοιβών. Η φράση φέρει αρνητική έννοια. Ημπορεί ακόμη να χρησιμοποιηθεί ειρωνικώς, αναφερομένη στην αποδοχήν μιας ιδέας ή στην αλλαγήν μιας προτιμήσεως λόγω δημοτικότητος, κοινωνικής πιέσεως από ομοτίμους ή πειθούς. Επί πλέον τα τελευταία έτη, η φράση σημαίνει ακραίαν αφοσίωση σε μιαν αιτία ή έναν σκοπό, τόσον ακραίο που κάποιος θα «πίνει το Kool–Aid», θνήσκων για τον σκοπόν. Το «Kool–Aid» είναι ένα αμερικανικόν εμπορικόν σήμα μείγματος αρωματικών ποτών με γεύση φρούτων, πρωτοπαρασκευασθέν υπό μορφήν υδροδιαλυτής κόνεως το 1927.